ریال نیوز : نرگس ناظمی نیا فیلم سینمایی «سوری» را نقد کرد .
به گزارش ریال نیوز ، فیلم سینمایی «سوری» را شاید بتوان بیش از هر چیز، محصول دلسپردگی مجتبی سعیدزاده کارگردان جوان؛ به یک روایت واقعی دانست؛ روایتی که از دل زندگی زنی روستایی برآمده و در لایههای مختلفش همز مان هم یک بیوگرافی شخصی است و هم تصویری اجتماعی از وفاداری و عشق در جامعه ای متعصب. فیلمنامه، نقطه آغاز و بستر اصلی این روایت است. هرچند فیلمنامه «سوری» کاستی هایی دارد و در برخی بخشها میتوانست عمیقتر و دقیقتر پرداخته شود، اما همین متن بهظاهر ساده، به دلیل ریشه داشتن در واقعیت، قدرتی خام و باورپذیر به فیلم بخشیده است.
نقطه تمرکز فیلمنامه، عشق یک زن به معلمی است که در روستا تدریس میکند؛ عشقی که در همان لحظههای نخست، هم برای شخصیت اصلی و هم برای مخاطب، بیش از یک علاقه ساده جلوه میکند. انتخاب زاویه دید زن بهعنوان راوی اصلی، جسورانه است، چرا که در جامعهای مردسالار و سنتی، صدای زن کمتر بهطور مستقیم شنیده میشود. این انتخاب باعث میشود مخاطب از همان ابتدا با قهرمان فیلم همدل شود. با این حال، فیلمنامه از نظر پرداخت روانی شخصیتها و تعمیق در انگیزههایشان، میتوانست گستردهتر باشد. مثلاً رابطه سوری با برادرش، که میتوانست بهعنوان گره اصلی داستان پررنگ شود، در برخی لحظات سادهسازی میشود و ظرفیت دراماتیک آن بهطور کامل استفاده نمیشود.
با وجود این کاستیها، فیلمنامه از یک ویژگی مهم برخوردار است: سادگی و شفافیت. روایت خطی و بیپیرایه است و همین ویژگی به باورپذیری داستان کمک میکند. تماشاگر در دل رویدادها غرق میشود و فاصلهای میان جهان داستان و واقعیت پیرامونش احساس نمیکند. نقطه عطف اصلی، زمانی است که راز زندگی معلم برملا میشود؛ گرهای که باعث میشود روند داستان برخلاف انتظار پیش رود و پایانبندی تلخ و واقع کرایانهای شکل گیرد. همین لحظه است که فیلم قدرت خود را بهعنوان یک روایت مبتنی بر واقعیت نشان میدهد و از کلیشه.های عاشقانه فاصله میگیرد.
کارگردانی فیلم، با وجود جوان بودن سازنده، نشاندهنده تسلط او بر ریتم روایت و انتخابهای تصویری است. او تلاش کرده است به جای پیچیدهسازیهای بیمورد، ساختاری ساده و مستقیم ارائه دهد و اجازه دهد قدرت داستان خود روایتگر باشد. این انتخاب، اگرچه در مواردی باعث کمبود تعلیق میشود، اما در کل با فضای فیلم همخوانی دارد. در واقع، کارگردان با وفاداری به منبع اصلی ــ یعنی زندگی واقعی سوری ــ توانسته صداقت روایت را حفظ کند و اثری خلق کند که بیش از هر چیز، بهخاطر حس اصالتش ماندگار می شود
فیلمبرداری و نورپردازی از نقاط قوت اثر بهشمار میآیند. قابها با دقت انتخاب شدهاند و بیشتر بر زندگی روزمره روستا و طبیعت اردبیل تمرکز دارند. نورپردازی طبیعی در بسیاری از صحنهها، حالوهوایی مستندگونه به فیلم میبخشد که با واقعیتمحور بودن داستان همسو است. به همین دلیل، حتی اگر لحظاتی از فیلم دچار کندی روایت شود، تصویرها توانایی جلب توجه مخاطب را دارند.
بازی بازیگران در سطحی قرار دارد که نمیتوان آن را کاملاً حرفهای دانست، اما نکته مهم این است که انرژی و علاقه آنها به نقشها در هر قاب محسوس است. شخصیت سوری بهخوبی جان گرفته و بازیگرش توانسته میان سادگی روستایی و جسارت زنانه تعادلی ظریف برقرار کند. بازیگر نقش معلم نیز هرچند در بعضی لحظات کمی سطحی به نظر میرسد، اما در کل توانسته رازآلودگی شخصیتش را تا زمان آشکار شدن حقیقت حفظ کند. حضور بازیگران فرعی، بهویژه در نقش اهالی روستا و برادر سوری، اگرچه گاه اغراقآمیز است، اما فضایی واقعی از جامعه متعصب و سنتی خلق میکند.
تدوین فیلم با ریتمی ملایم همراه است؛ ریتمی که بیش از آنکه بر ایجاد تعلیق و هیجان تمرکز داشته باشد، بر بازتاب آرامش و سکوت فضای روستایی تأکید میکند. هرچند در بخشهایی میتوانست با حذف برخی صحنههای تکراری، انسجام بیشتری ایجاد شود، اما در مجموع توانسته با سادگی و هماهنگی با کلیت فیلم، جریان روایت را روان نگه دارد.
فیلم «سوری» در لایههای پنهان خود، فراتر از یک داستان عاشقانه ساده قرار میگیرد. این اثر ستایشی است از وفاداری و عشقی که حتی یکطرفه و محکوم به شکست باشد، باز هم ارزشمند و قابل ستایش است. سوری، زنی است که در برابر سنتهای سختگیرانه، قضاوتهای مردم و حتی تهدید برادرش میایستد. او با انتخاب عشق، نهتنها علیه جامعه میشورد، بلکه هویتی مستقل برای خود رقم میزند. همین ایستادگی، پیام اصلی فیلم را به تماشاگر منتقل میکند: عشق، حتی اگر به سرانجام نرسد، میتواند سرچشمهای برای آزادی فردی و رهایی از ترسهای اجتماعی باشد.
یادداشت: نرگس ناظمینیا