کسب و کارها و مدیریت بحران کرونا

ریال نیوز : ویروس کرونا آسیب‌ جدی بسیاری را برای مشاغل به همراه داشت. بعد از حوزه پزشکی و گرفته شدن جان جمع کثیری از مردم، در بخش اقتصادی این لطمه بیشتر خودنمایی کرده‌است. کسب وکارهای بسیاری به دلیل تبعات این ویروس تعطیل و بسیاری آسیب جدی دیدند و اقتصاد بسیاری از کشورها دچار بحران شد. در این یادداشت به بررسی اثرات پاندمی کرونا برکسب و کارها پرداخته و در نهایت روش‌هایی برای توانمندسازی مشاغل در این ایام پیشنهاد داده می‌شود.

تبعات اقتصادی ویروس کرونا در سطح جهانی

– تغییر رفتار مشتریان و سبک زندگی مصرف کنندگان، کاهش درآمد مردم و حذف مواردی که از دیدخانوارها کالای اساسی نبوده‌اند از سبد مصرفی ، صدمات مالی زیادی را به کسب و کارها وارد کرد.
– افت تولید به دلیل کاهش حضور نیروی انسانی، تعدیل نیرو و کاهش بهره وری نیز بی تاثیر نبوده‌است.
– با شیوع این ویروس بانک های مرکزی برای جلوگیری از تعطیلی بنگاه های اقتصادی نرخ بهره بانکی را کاهش دادند که این امر باعث شد تا ارزش سهام در کشورهای جهان به شدت پایین بیاید.
– در سطح کلان بازار نفت جهانی با کاهش قیمت روبرو شد که دلیل اصلی آن را کاهش تقاضا به سبب شیوع ویروس کرونا در چین عنوان می‌کنند و موجب کاهش فعالیت‌های تولیدی و کاهش تقاضا شده است؛ لازم به یادآوری ست که چین بزرگترين واردكننده نفت خام جهان منجر شده است.

ویروس کرونا و کسب و کارهای داخلی
در داخل کشور نیز با توجه به کاهش درآمد مردم و به تبع آن کاهش تقاضا برای کالا و خدمات، اختلال در حوزه اقتصادی ایجاد شده‌است. افزایش هزینه‌های بهداشت و درمان وکاهش درآمد ناشی از مالیات در دولت سبب شد تا حمایت دولت‌ها از کسب و کارها کاهش پیدا کند. همچنین شرکت‌ها و مشاغل با مشکلات فراوانی برای تامین مواد اولیه و کاهش فروش به دلایل ذکر شده در بالا( اعم از کاهش تقاضا از سوی مشتری)، مواجه شدند. در این بین کسب وکارهایی که قابلیت دورکاری داشتند وضعیت بهتری نسبت به مابقی مشاغل تجربه کردند. از آن جمله می‌توان به مشاغلی مثل: خدمات دارویی، انواع فروش از طریق پست و اینترنت، خدمات برنامه نویسی و.. اشاره کرد.
در این بین حرفه‌ و کسب و کارهایی مثل آموزش حضوری، حوزه هنری، سینما، حوزه‌های تفریحی، گردشی و هتلداری و.. بسیار آسیب دیدند و گاهاً تعطیل شدند.

کسب و کارها و مدیریت بحران کرونا
پاندمی کرونا سبب شده تا اکثر کسب و کارها به فکر مقاومت در برابر مسائل و بحران‌ها بیافتند و در واقع توانایی سازگاری و انطباق با شرایط سخت کنونی را به استراتژی‌های خود بیافزایند. برای اینکار روش‌های زیر پیشنهاد می‌شود:
– بازاریابی و تبلیغات: از دیرباز تبلیغات متناسب و بازاریابی روشی برای افزایش فروش و گسترش سهم بازار برای کسب و کارها بوده است. در ایام شیوع ویروس کرونا که رفتار خرید مشتریان و مصرف کنندگان تغییر کرده لازم است تا کسب و کارها نیز برهمین اساس از عناصر اصلی آمیخته بازاریابی(4P) بهره ببرند. عناصر آمیخته بازاریابی شامل مکان، محصول، قیمت و توزیع است، یعنی انتخاب مکان مناسب کسب وکار، محصول متناسب با نیاز مخاطب، قیمت‌گذاری صحیح و توزیع و پخش درست.
برای استفاده از این مورد می‌توان از روش‌هایی مثل: استفاده بیش‌تر از فروش آنلاین، برقراری ارتباط با مشتریان از طریق ابزارهای مجازی مثل ایمیل، شبکه‌های اجتماعی و.. بهره برد.
– مدیریت تامین مواداولیه: باتوجه به افت تولید و زنجیره تامین مواد اولیه که در ایام کرونا دچار مشکلاتی شده است نیاز است تا برای مدیریت تامین مواد اولیه فکری شود. زنجیره تامین شامل تولید کننده, تامین کننده, عرضه کننده, عمده فروش و خرده فروش است که با عنایت به کاهش تولید نیاز است تا کسب و کارها استراتژی مدیریتی مناسبی در این‌باره داشته باشند. از جمله راه حل هایی که می توان در این خصوص به آن اشاره کرد: پیدا کردن شرکت های تولید، عرضه و تامین کننده جدید است که می‌توانند در صورت نیاز و لزوم جایگزین شرکت‌های پیشین باشند. راه دوم کمک گرفتن از شرکای جدید است به خصوص برای شرکت های بین المللی این روش می‌تواند راهی برای جلوگیری از مشکلات زنجیره تامین باشد به اصطلاح به آن سرمایه گذاری مشترک یا سرمایه گذاری مستقیم با خرید بخشی از سهام شرکت محلی می‌گویند. خلاقیت و ابتکار در استفاده از مواد اولیه جدید و نوآوری در تهیه محصولات اولیه نیز می‌توان در این زمینه راهگشا باشد؛ روش دیگرتهیه مواد اولیه توسط خود مشاغل است که به اصطلاح ادغام رو به عقب نیز نام دارد مثلاً حالا که شما صاحب انتشارات هستید چرا خود کتاب ننویسید این یک نوع ادغام رو به عقب است. همچنین اگر امور مربوط به توزیع و پخش و فروش را نیز خودتان برعهده بگیرید میتوانید سود اقتصادی بیشتری را کسب کنید در مثال قبل اگر خودتان کتاب فروشی تاسیس کنید نوعی ادغام رو به جلو انجام داده اید و اینگونه کسب و کارها با ادغام های ترکیبی می‌توانند از نظر مالی صرف جویی انجام دهند و از بحران کرونا بسلامت عبور کنند.

– منابع انسانی: حفظ و نگهداری نیروی انسانی متخصص و متبحر و همچنین افزایش و آموزش فنی آنان یکی از عواملی ست که کسب و کارها باید به آن بپردازند. در دوران بعد از کرونا پیدا کردن نیروی متخصص و متعهد کار دشواری ست. همچنین محیا کردن شرایط بهداشتی و سلامتی برای کارکنان یکی از اصلی‌ترین مواردی ست که باید توسط کارفرما رعایت شود. که علاوه براین با تشویق به موقع منابع انسانی توسط کارفرما خلاقیت کارکنان سبب سودآوری می شود و استرس ناشی از بیماری را کاسته . در حال حاضر فعالیت‌هایی مثل دورکارکردن کارکنانی که امکان این امر برایشان محیاست، کاهش ساعت کاری، برگزاری جلسات به صورت دورکاری، کاهش ساعات اضافه کار و.. انجام شده است.
در انتها نیاز به یادآوری است که با مدیریت صحیح و هوشمندانه و با بهره‌گیری از استراتژی‌های صحیح، توانمندسازی شرکت‌ها و تطابق با شرایط ایجاد شده مشاغل می‌توانند کسب سود و حتی سیو سود نیز داشته باشند و با کمترین آسیب از این دوره حساس عبور کنند.

یادداشت : راضیه آهنگرسله‌بنی