راه اندازی «بازار آب» گامی در مسیر احیای دشت قزوین
ریال نیوز : مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان قزوین گفت: با راه اندازی «بازار آب» در استان ضمن مدیریت منابع آب زیرزمینی، زمینه احیای دشت قزوین، بهبود بهره وری در بخش کشاورزی و بهتر شدن شرایط اقتصادی کشاورزان مهیا می شود
به گزارش ریال نیوز ، یداله ملکی در خصوص دستاوردهای راه اندازی «بازار آب» در استان قزوین و اقدامات انجام شده در این عرصه اظهارداشت: بدلیل محدودیت منابع آبی در کشور و استان و تغییرات اقلیمی و تداوم خشکسالی ها وهمچنین کاهش میزان بارندگی ها بایستی بتوانیم با اصلاح نظام بهره برداری از منابع آبی ضمن عبور از چالش های موجود در این حوزه به نیازهای جدید نیز پاسخ دهیم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان قزوین تصریح کرد: در کنار مشکلات موجود با افزایش تقاضا در بخش های صنعتی، کشاورزی و خدمات نیز مواجه هستیم که پاسخگویی به آنها باید در دستور کار باشد اما مصرف بی رویه در بخش هایی از جامعه مشکل ساز شده و تا زمانی که این روند اصلاح نشده و تغییر نکند نمی توان به برنامه ریزی های اصولی امیدوار بود.
ملکی گفت: برای مدیریت مصرف منابع آبی و حفظ و حراست از آن اقدامات زیادی در شرکت آب منطقه ای استان عملیاتی شده که بستن چاه های غیرمجاز، کنترل میزان اضافه برداشت چاههای مجاز، نصب کنتورهای هوشمند در کنار اطلاع رسانی و فرهنگ سازی از جمله آنهاست، که نقش مهمی در کنترل و صرفه جویی در مصرف داشته است.
وی ادامه داد: اما در کنار همه این فعالیت ها، باید از روش های نوین و ابزار هوشمند نیز برای مدیریت منابع آبی استفاده کنیم که ارائه الگوی کشت و توسعه سیستم های آبیاری های مدرن در بخش کشاورزی از جمله این کارهاست که برای آن هم از سوی دستگاه های ذیربط اقدام شده است. اما در سال های اخیر با بهره گیری از نظر کارشناسان به این نتیجه رسیده ایم که با راه اندازی «بازار آب» می توانیم گامی مهم و موثری در مسیر بهینه سازی مصرف و افزایش بهره وری برداریم.
این مسئول اظهار داشت: با روند کنونی ارزش آب آنگونه که باید اهمیت پیدا نکرده و شاهد هدر رفت آن هستیم در حالی که با راه اندازی«بازار آب» می توانیم به افزایش بهره وری آب، به ویژه در تولیدات کشاورزی کمک کرده و اقتصاد و معیشت کشاورزان را هم بهبود ببخشیم.
وی اضافه کرد: راه اندازی «بازار آب» فرآیندی کاملاً تخصصی و کارشناسی دارد و چون تجربه اول در این سطح است حتما در سال اول در زمینه اجرا با نواقص و مشکلاتی مواجه خواهیم شد که امیدواریم با همکاری همه صاحب نظران و نخبگان آن را برطرف کرده و به دستاورد ارزشمندی برسیم.
ملکی گفت: با اجرای این طرح بدنبال آن هستیم که آب را بدون کاهش میزان تولیدات کنونی به بخش هایی منتقل کنیم که بتوان از آب بهره وری و استفاده بیشتری کرد که این عرصه ها می تواند کشاورزی، صنعت یا خدمات باشد.
وی با برشمردن اهداف ایجاد بازار آب یادآورشد: ایجاد ارزش اقتصادی برای آب و توسعه متوازن استان و کشور، احیای دشت قزوین و صیانت از منابع آب زیرزمینی از جمله اهدافی است که با راه اندازی «بازار آب» آن را دنبال می کنیم. این مسئول اظهارداشت: با توجه به تاکیدات جدی استاندار محترم شرایط اجرای این کار در استان بسرعت با انتخاب مشاور کلید خورد و در ادامه نیز جلسات متعددی با دانشگاهیان، کشاورزان، دستگاههای مرتبط تشکیل و اهداف طرح برای آنها تبیین و تشریح گردید.
ملکی اظهارداشت: در اجرای این طرح کسانی که با روش های علمی جدید، شیوه نوین آبیاری و نوع کشت بتوانند در کنار حفظ میزان تولیدات خود در سطح سال قبل بخشی از آب را صرفه جویی کنند قادر خواهند بود میزان آب صرفه جویی شده را از طریق «بازار آب» به سایر تولیدکنندگان بفروشند، که این کار براساس آیین نامه ها و ضوابط تعیین شده با هماهنگی وزارت نیرو و از طریق یک سامانه الکترونیکی صورت خواهد پذیرفت.
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای استان قزوین افزود: این طرح شامل دو بازار می شود در بازار اولیه صاحبان پروانه های بهره برداری معتبر آب صرفه جویی شده خود را می توانند در حوزه های صنعت و خدمات ارائه نمایند اما در بازار ثانویه کشاورزانی که سهمیه آب دارند ولی توان و دانش استفاده برای تولید بهتر را نداشته باشند و یا کیفیت خاک مزارع آنها مناسب نباشد می توانند تا 40 درصد سهم آب خود را برای تولید در بخش های دیگر کشاورزی به افراد متقاضی واگذار نمایند و خریداران نیز باید سهم خریداری شده را وارد چرخه تولید کرده و در افزایش تولید مورد استفاده قرار دهند. این نقل و انتقال براساس شیوه نامه هایی که در استان تدوین و نهایی شده صورت خواهد گرفت.
ملکی تصریح کرد: با این روند بهره وری آب بتدریج افزایش پیدا خواهد، البته بخشی هم در این فرایند برای ذخیره آب و کمک به بهبود شرایط آبخوان پیش بینی شده است. وی اضافه کرد: این اقدامات موجب کمک به حفظ و صیانت از منابع آبهای زیر زمینی، بالا رفتن میزان تولیدات، افزایش زمینه های اشتغال و بهبود سطح درآمد کشاورزان خواهد شد.
ملکی در ادامه گفت: بدون تردید راه اندازی «بازار آب» می تواند ضمن احیای دشت قزوین سبب بهبود وضعیت کشاورزی ما شده و در ادامه نیز موجب می شود تولیدات اقتصادی تر و با تکنولوژی روز هماهنگ تر شده و در کنار آن باعث بالاتر رفتن سواد آبی کشاورزان و ایجاد ارزش اقتصادی بیشتری برای آب می شود.
وی اظهارداشت: در اجرای این طرح مهم همه کارها در بستر الکترونیکی و توسط بخش خصوصی اجراء می شود و گرداننده اصلی خود مردم هستند و دولت صرفاً نقش نظارتی، مدیریت بازار و برطرف کردن موانع را برعهده دارد.
ملکی در خصوص تفاوت اجرای این طرح در استان قزوین با نمونه اجراء شده آن در دشت خواف استان خراسان رضوی، اظهارداشت: در دشت خواف این طرح در وسعت بسیار محدود و کوچکی و فقط در بازار اولیه اجرا و سهمیه آب به صنعت فروخته شده اما در قزوین بازار ثانویه هم داریم که قابل قیاس با نمونه قبلی نیست و فروش از حوزه کشاورزی به کشاورزی نیز در صورت مجوز از وزارت نیرو برای اولین بار در کشور صورت می گیرد. البته فروشندگان باید قبل از انجام معامله این تعهد را بدهند که تولیدات قبلی خود را انجام داده و خللی در میزان تولیدات شان ایجاد نمی شود. وی افزود: نرم افزار خاصی برای این کار طراحی شده که بزودی از آن رونمایی می شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان قزوین اضافه کرد: با راه اندازی «بازار آب» متقاضیان و صاحبان صنایع بزرگ می توانند آب مورد نیاز خود را از این بازار با رعایت همه الزامات تهیه کنند. همچنین با انجام این کار نقش مردم در مدیریت منابع آبی بالاتر رفته و در دراز مدت نیز بخشی از کارهای حاکمیتی در حوزه آب به دست مردم سپرده می شود.
ملکی در پایان با بیان این موضوع که در صورت مشارکت و همراهی مردم و کمک دستگاههای اجرایی این طرح در مدت دو سال راه اندازی و بطور کامل عملیاتی می شود گفت: انتظار می رود دستگاههای اجرایی مانند سازمان جهاد کشاورزی، سازمان صنعت، معدن و تجارت، اتاق بازرگانی و.. با همراهی و اطلاع رسانی به ایجاد و رونق بازار محلی آب در استان کمک نمایند.
