ریال نیوز : در شرایطی که اقتصاد ایران با ناپایداری های ساختاری و چالشهای متنوع مالی، نهادی و انسانی مواجه است،
به گزارش ریال نیوز ، بازاندیشی در مفهوم تاب آور ی سازمانی بیش از هر زمان دیگری ضرورت یافته است. تابآوری نه فقط توان بقا در بحران، بلکه هنر رشد در دل تغییر است؛ هنر ی که بدون نگاه علمی به مد یریت و سرمایه انسانی، تحقق نخواهد یافت.
در سالهای اخیر، اقتصاد ایران شاهد ترکیب پیچیده ای از نوسانات مالی، تغییرات س یاستی، فشارهای نهادی و تحوالت اجتماعی بوده است. این تحوالت، سازمانها را از مسیرهای پیشبینی پذیر خارج کرده و آنها را در برابر محیطی قرار داده که ویژگی اصلی آن »ب ی ثباتی مزمن« است. در چنین فضایی، رویکرد سنتی به مد یریت و برنامه ریزی، دیگر پاسخگو ن یست؛ بلکه توان تطبیق، انعطافپذ یری و یادگیری مستمر به عوامل اصلی بقا و رشد تبد یل شده اند.
چالش های اقتصادی و تأثیر آن بر پایداری سازمان ها اقتصاد ایران در سالهای اخیر با مسائلی چون نوسانات شد ید نرخ ارز، فشارهای تورمی، محدود یت در تأمین مالی، اختالل در زنجیره تأمین و نااطمینانی حقوق ی مواجه بوده است. این عوامل موجب شدهاند که فضای تصمیم گیری اقتصادی به شدت شکننده شود و سازمان ها ناگزیر، افق های برنامه ریزی خود را از بلندمدت به کوتاه مدت کاهش دهند. در نتیجه، اقتصاد نه صرفاً به عنوان محیط فعالیت، بلکه به مثابه نیرویی درونی و تعیینکننده در ساختار تصمیمگیری و انگیزش درون سازمانها عمل می کند .
تابآوری به عنوان یک مزیت رقابتی
در این شرایط، تاب آوری سازمانی دیگر صرفاً واکنشی به بحران نیست؛ بلکه به یکی از مهمترین منابع مزیت رقابتی پایدار بدل شده است. سازمانهایی که توانسته اند ظرفیتهای درونی خود را برا ی مواجهه با تغییرات اقتصادی، مالی و اجتماعی تقویت کنند، نه تنها دوام آورده اند بلکه توانسته اند سهم خود را در بازار افزایش دهند.
تاب آوری را می توان در 3 سطح اصلی تعریف کرد:
– تاب آوری مالی: توان مد یریت شوک های اقتصاد ی، بهینه سازی نقد ینگی و کنترل هز ینه های غیرمولد
– تاب آوری عملیاتی: تداوم خدمات و حفظ کیفیت حت ی در شرایط ناپایداری
– تاب آوری انسانی: حفظ انگ یزه، تعهد و انرژی روانی کارکنان در زمان بحران سازمانهایی که این 3 الیه را به طور هم زمان تقویت کنند، از بحران ها نه به عنوان تهد ید، بلکه به عنوان فرصت یادگیری و بازسازی استفاده خواهند کرد.
بازتعر یف نقش مدیریت در عصر بی ثباتی
مدیریت در شرایط کنونی ب یش از هر زمان دیگر نیازمند بازتعریف است. رهبران سازمانی دیگر نمی توانند صرفاً بر کنترل و نظارت تکیه کنند، بلکه باید توانایی زیستن در ابهام، تصمیم گیری در شرایط ناقص و تقویت اعتماد درون سازمانی را در خود پرورش دهند.
رهبران امروز، مد یران انرژ ی و امید سازمانی اند؛ کسانی که می توانند در زمان خستگی جمعی، معنا و انگیزه بیافرینند . شفاف یت، تفویض اختیار، اعتماد به سطوح میانی و تصمیم گیری مبتنی بر داده، مؤلفه های کلیدی مدیریت در دوران بحران است.
سرمایه انسانی؛ محور تاب آوری سازمانی تجربه بحران های اقتصاد ی اخیر نشان می دهد که هر اندازه ساختارهای مالی و فناورانه اهمیت دارند، اما در نهایت این سرمایه انسانی است که مرز بین شکست و بقا را مشخص م ی کند . سازمانها باید سرمایه انسانی خود را نه به عنوان هز ینه، بلکه به عنوان زیرساخت پایداری و رشد ببینند . در این نگاه، آموزش و بازآموزی کارکنان باید مداوم و هدفمند باشد ، سیاستهای انگیزشی باید بازنگری و متناسب با واقعیت اقتصادی شود ، ارتباطات شفاف میان مد یریت و کارکنان برقرار بماند تا اعتماد سازمانی حفظ شود و مسیرهای شغلی انعطاف پذ یر و مبتنی بر یادگیری تعریف شود.
سرمایه انسانی توانمند، مهم ترین ذخیره ارز ی هر سازمان است؛ ذخیره ای که در هر بحران اقتصادی، نقش ضربه گیر اصلی را ایفا می کند .
مسیر آینده؛ از بقا تا بلوغ
سازمانهایی که امروز صرفاً برای بقا تالش می کنند، در نهایت دچار ایستایی می شوند . اما آنهایی که بحران را فرصتی برای یادگیری، بلوغ ساختاری و تحول فرهنگ ی می دانند، آینده ای پایدارتر خواهند داشت.
در اقتصاد امروز ایران، تاب آوری سازمانی تنها یک فضیلت مد یریتی نیست، بلکه ضرورتی حیاتی است. این تابآوری، پیوندی میان اقتصاد، مد یریت و منابع انسانی ایجاد می کند و سازمانهایی را می سازد که نه تنها از
بحران ها عبور می کنند، بلکه در آینده نیز خود به سازندگان ثبات تبد یل خواهند شد.
نویسنده : شاهین منصوری – مدیر سرمایه انسانی و توسعه مدیریت، پژوهشگر حوزه منابع انسانی