مهار تورم و رشد تولید، پیش شرط تحقق اهداف گام دوم انقلاب

ریال نیوز : رهبر معظم انقلاب، سال ۱۴۰۲ را سال مهار تورم و رشد تولید نامگذاری کردند، اما انجام این دو مقوله مهم به صورت همزمان ریزه کاری‌های متعدد داشته و بسیار سخت و پیچیده است.

به طور کلی عرضه زیاد کالا و کاهش تقاضای خرید منجربه ثبات قیمت و حتی کاهش قیمتها میشود که همین امر “تورم” را “مهار” خواهد کرد.
از طرف دیگر حضور دستگاههای نظارتی در بازار و نظارت و کنترل دقیق قیمتها و همچنین برخورد قاطع و بی تعارف با گرانفروشان و سوءاستفاده کنندگان جزء الزامات و ضروریات “مهار و کنترل گرانی و تورم” است.

از آنجایی که مهمترین مسئله در موضوعات اجتماعی، فرهنگی و حتی محیط زیستی توجه به مولفه‌های اقتصادی کشور است، طبیعتا جامعه‌ای که از یک اقتصاد پویا برخوردار است ظرفیت‌های بهتری برای رشد سایر مباحث اجتماعی و سایر حوزه‌ها به دنبال خواهد داشت.

تورم یکی از مولفه‌های مهم اقتصادی است که متاسفانه هر روز منجر به کاهش ارزش پول ملی و قدرت خرید مردم می‌شود این مسئله را در کوچک شدن سفره های مردم به وضوح شاهد هستیم، طی سال‌های اخیر مقام معظم رهبری سعی داشتند با استفاده از ظرفیت‌های داخلی کشور همچون شرکت‌های دانش بنیان و جامعه را به سمت اقتصادی پایدار مبتنی بر تولید سوق دهند.

استفاده‌ از ظرفیت روابط منطقه‌ای و پیوستن به سازمان شانگهای، در کنار تقویت روابط با کشورهای همسایه و قدرت‌هایی همچون چین و روسیه، بی تردید در وضعیت اقتصادی کشور نقش موثری خواهد داشت و مسیری برای مهار تورم است.

مقام معظم رهبری در سخنرانی لحظات آغازین سال به نقش فعالان مردمی و فرهنگی همچون صداوسیما در کنترل تورم و رشد تولید تاکید بسیار داشتند که فرهنگ‌سازی را برعهده دارد، سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی شاید به صورت مستقیم در مهار تورم نقش نداشته باشند، اما بی تردید می‌توانند به صورت غیر مستقیم آن را کنترل کنند، چرا که زبان فرهنگ و هنر، بی‌واسطه‌ترین زبان در بیان مشکلات است و گاهی با هدایت سرمایه‌ها، توانایی تقویت لایه‌های زیرین اقتصاد را به دنبال خواهد داشت. تبیین سبک زندگی مردم برای حمایت از تولیدات داخلی کوچکترین نقشی است که رسانه ملی در برابر بهبود وضعیت اقتصادی دارد. در این میان سازمان‌های فرهنگی می‌توانند بسترهای مختلف کشور را متناسب با آمایش سرزمینی به جامعه معرفی کنند و از همه مهم‌تر، رسانه ملی می‌تواند زمینه مناسبی برای تزریق امید به جامعه برای سازندگی باشد.

یکی از مواردی که رهبر انقلاب در بیانات خود مطرح کردند، بحث رشد تولید بوده و ایشان سال‌های سال بر افزایش تولید داخلی تاکید کرده‌اند، اما تولید برای رشد به موارد متعددی نیاز دارد که به صورت کوتاه به آن اشاره می‌کنیم:

تنقیح قوانین مرتبط با اقتصاد
مهمترین بستر برای افزایش تولید اصلاح قانون‌های بروکراتیک بوده که سال‌های سال به تولید کشور ضربه زده است، یکی از مهمترین اقدامات تسهیل مجوز برای تولید بوده که دولت سیزدهم در سال گذشته در این جهت گام‌های خوبی را برداشت.

باید در این مسیر قوانین یک شبه به ویژه در وزارتخانه‌های صمت، جهادکشاورزی، اقتصاد از بین رفته و جای آن را قوانین تعاملی با تولیدکنندگان بگیرد، یعنی قبل از هر دستورالعمل یا قانون جدیدی امکان سنجی آن با حضور نمایندگان بخش‌های دولتی، خصوصی و خصولتی و به ویژه تولیدکنندگان و صادرکنندگان خرد صورت بگیرد تا قوانین با کمترین میزان اشکال اجرایی شود.

تأمین منابع مالی در راستای تولید

تولید برای شکوفایی نیاز به تأمین مالی دارد، در سال ۱۴۰۱ قدم‌های خوبی برای تأمین مالی شرکت‌های دانش بنیان از طرف بانک مرکزی و بانک‌های دولتی برداشته شد، اما یکی از بهترین و امن ترین روش‌های تأمین مالی برای شرکت‌های تولیدی، بازار سرمایه بوده و می‌توان با راهکارهای مختلف اعم از انتشار اوراق، افزایش سرمایه شرکت‌ها از تولید حمایت کرد، متأسفانه تأمین مالی از بازار سرمایه برای شرکت‌های تولیدی تنها مختص دولت و انتشار اوراق دولتی بوده و این تأمین مالی به شرکت‌های خصوصی و حتی خصولتی نیز نرسیده است، دولت می‌تواند با حمایت ویژه از بازار سرمایه، این بازار را برای سرمایه گذاری جذاب کرده و هم زمان به تأمین مالی شرکت‌های دولتی، خصوصی و خصولتی بپردازد.

برخورد مالیاتی در حوزه سفته بازی در بازارهای غیر مولد و معافیت مالیاتی برای تولید یکی از آمال و آرزوهای قدیمی اقتصاددانان برای اقتصاد ایران، مالیات بر فعالیت‌های غیر مولد و بازارهای سفته بازانه است، دولت جمهوری اسلامی ایران مانند تمام دولتهای دیگر اقتصادهای پیشرفته باید یک بار برای همیشه این معضل قدیمی را از بین ببرد، با ورود سختگیرانه مالیاتی به بازارهای ارز، سکه و طلا، مسکن و خودرو، پول هوشمند را به بازار سرمایه برده و انگیزه‌های سفته بازانه را تنها در بورس پیگیری کند.

تزریق پول از بازارهای مولد به بازار سرمایه می‌تواند راهکار بسیار مناسبی برای حمایت از شرکت‌های تولیدی باشد،

با بزرگ‌تر شدن و عمق بخشی به بازار سرمایه ایران در سال‌های آتی می‌توان هم جلوی رشد حبابی بازار سرمایه را گرفت و محلی امن و قانونی برای سفته بازی ایجاد کرد و هم زمان تولید نیز با پمپاژ پول‌های خرد و کلان به این بازار منفعت ببرد.

اما مهار تورم در گرو چیست؟ و ‏کاهش تورم چگونه اجرایی می‌شود؟
برای این که تورم کاهش پیدا کند نیاز به اصلاحات گسترده در اقتصاد ایران بوده و این اصلاحات باید به صورت فوری اجرایی شود، این اصلاحات باعث کاهش زیاندهی شرکت‌های دولتی، کاهش کسری بودجه دولت، کاهش خلق پول و در یک کلام کاهش انتظارات تورمی شده و باعث کاهش نرخ تورم و تثبیت نرخ ارز خواهد شد. سه راهکار کوتاه مدت کاهش نرخ تورم بشرح زیر است:

مولدسازی در اقتصاد

یکی از بهترین راه‌ها برای رفع کسری بودجه و کاهش انتظارات تورمی از این ناحیه بحث مولدسازی در اقتصاد است. راهکار مناسب همین است که از فروش اموال مازاد کسری‌ها جبران شود. به عبارتی کمبودهای اقتصادی با این روش جبران شود. البته در اینجا موضوع بحث، بنگاه‌داری نیست، بلکه واگذاری اموال باید بازدهی در اقتصاد داشته باشد. در این صورت است که می توان کمی هم هزینه های جاری دولت را به خصوص برای موارد اضطراری از جمله پرداخت بدهی های گذشته و دیون معوقه تأمین کرد.

سرمایه گذاری خارجی و ورود ارز به کشور

یکی از امن ترین راه‌های کنترل تورم، سرمایه گذاری خارجی و ورود ارز به کشور است که می‌تواند افق روشنی در اقتصاد ایران به وجود آورد، حقیقت آن است که اقتصاد ایران در بحث زیرساخت به ویژه در زیرساخت کریدور جاده‌ای، ریلی و هوایی به شدت فرسوده است و نیازمند ورود ارز و سرمایه گذاری خارجی است، توسعه زیرساخت‌ها در کشور علاوه بر مهار نرخ تورم باعث افزایش تولید، افزایش رشد اقتصادی شده و با کاهش کسری بودجه روزهای خوبی را برای اقتصاد ایران به ارمغان بیاورد، در آخرین روزهای سال ۱۴۰۱، تیم دیپلماسی دولت با تیم اقتصادی هماهنگ شده و توانستند با توافق با عربستان و امارات گشایش‌های ارزی را برای کشور به ارمغان بیاورند از این دست اقدامات باید با تمام کشورهای منطقه، بلوک شرق و غرب انجام داد.

جدا کردن بودجه ریالی از بودجه ارزی

یکی از مشکلاتی که سال‌های سال باعث افزایش تورم در کشور شده است انتقال درآمدهای نفتی به ترازنامه بانک مرکزی است، این عامل همیشه باعث تورم در کشور شده است. فاجعه‌ای در بودجه ریزی در کشور ما بوده و از ابتدای دهه ۵۰ در کشور وجود داشته و آن هم انتقال درآمدهای نفتی به ترازنامه بانک مرکزی است، درآمدهای ارزی کشور باید صرف زیرساخت‌ها شده زیرا زیرساخت‌ها از یک طرف مصارف ارزی را کاهش داده و از طرف دیگر بر درآمدهای ارزی کشور خواهد افزود. اگر این کار انجام شود وضعیت اقتصادی ایران در میان مدت رو به بهبود نهاده و مشکلات تا حد زیادی رفع خواهد شد.

باید توجه داشت که “گردش بیشتر و بهتر چرخ تولید” و “ایجاد اشتغال و مبارزه با بیکاری” یکی از اساسی ترین فاکتورها جهت رشد و شکوفایی اقتصاد و همچنین غلبه بر مشکلات اقتصادی کشور، به‌ویژه مقابله با تحریمهای اقتصادی خارجی است که سال‌ها است از جانب کشورهای متخاصم برعلیه مردم ایران اعمال شده است.

در این راستا مقام معظم رهبری سال هاست به درستی به این نتیجه رسیده اند که رمز تقویت و رشد اقتصاد ایران “گردش چرخ تولید” است و بر همین اساس چند سالی است که “تولید” را محور اصلی شعار سال‌های گذشته قرار داده اند و معظم اله بر تقویت تولید و رفع موانع آن تأکید کرده اند.
متأسفانه طی سال های گذشته آنطور که انتظار میرفت به امر تولید پرداخته نشد و دولتمردان و غالب مسئولین به اهمیت “گردش چرخ تولید” پی نبردند و همین امر موجب شد تا بجای “رونق تولید” شاهد “رونق دلالی” و رشد قاچاق باشیم و بجای رفع موانع از برابر تولید و تولیدکنندگان و کارآفرینان نیز، به عینه شاهد افزایش موانع و بی توجهی به تولید و تولیدکنندگان باشیم که واقعاً جای تأسف دارد که مسئولین به اهمیت فرمایشان رهبری پی نبردند و شعارهای سالها را از قوه به فعل تبدیل کردند.
کشور ایران کارآفرینان خوش فکر، توانمند و قدرقدرتی دارد که در حال حاضر نیز چرخش بخشی از چرخ تولید و اقتصاد کشورمان در این اوضاع سخت نیز به دست توانمند این عزیزان می چرخد.

چنانچه چرخ کارخانجات کشور با سرعت بیشتری به گردش درآید و به عنوان مثال واحدهای تولیدی بجای یک شیفت، سه شیفت و شبانه روزی کار کنند، تولید نیز رشد و افزایش چشمگیری پیدا می کند و کالا بیش از پیش و بیشتر از مصرف و نیاز داخلی تولید و انبارها مملو از کالا می‌شود. فعالیت سه شیفته و شبانه روزی کار کردن کارخانجات موجب می‌شود تا نه تنها شرکتها نیروهای تعدیل کردۀ خود را مجدداً به کار دعوت کنند بلکه نیروهای جدید دیگری را نیز استخدام نمایند که همین امر باعث اشتغال حداقل صدها هزار جوان و روشن شدن چراغ خانه آنان و همچنین پهن شدن صدها هزار سفره بشود. همچنین کاهش نارضایتی جوانان و خانواده ها و کاهش بخش زیادی از معضلات اجتماعی را در پی دارد. همچنین با افزایش تولید و پُر شدن انبارها از کالاهای داخلی، نه تنها نیازهای کشور بخوبی تأمین می‌شود بلکه مازاد کالاهای تولیدی به خارج صادر و موجب تقویت “صادرات غیرنفتی” و سرازیر شدن مقادیر زیادی ارز به خزانه بانک مرکزی می‌شود و در نتیجه تراز تجاری کشورمان مثبت و رشد اقتصادی بالا می رود.

از آنجایی که مخاطب بیانیه گام دوم، مردم هستند، چون نوک پیکان دشمنی‌های استکبار به سمت مردم است و می‌خواهند در دل‌های مردم تشکیک ایجاد کرده، ناامیدی را تزریق و بی‌اعتمادی را به نسل جوان القا کنند، لذا لازمست دستگاه های اجرایی با تلاش فراوان و بهره گیری از خرد جمعی صاحب نظران عرصه اقتصاد، در جهت تحقق شعار سال به منظور “مهار تورم و رشد تولید” ، نگاه امیدوارانه به آینده را به مردم القا کنند. ان شاءالله.
دکتر محسن حاج محمدی
مدرس دانشگاه و پژوهشگر حوزه روابط انسانی

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دو − دو =

دکمه بازگشت به بالا